رینوپلاستی یا همان جراحی زیبایی بینی، یک جراحی پلاستیک است که معمولاً غیر پیچیده و بدون دشواری انجام می‌گیرد. اگرچه مانند همه‌ی عمل‌های جراحی، احتمال بروز خطرات و عوارضی ممکن است در آن وجود داشته باشد. عوارض و مشکلات تنفسی بعد از جراحی بینی، یکی از مشکلات جدی این عمل می‌باشد. عدم رضایت بیمار از نتیجه‌ی جراحی می‌تواند بسیار مهم باشد، حتی اگر نتایج ظاهری آن در حدی عالی باشند. تاکنون، اثرات بلندمدتی روی کیفیت زندگی و عواملی برای پاتوفیزیولوژی اختلالات خواب مرتبط با تنفس از جمله عوارض این جراحی گزارش شده است. هیپرتروفی مخروط وارونه بینی و انحراف بینی از علت‌های بالقوه‌ی بروز این مشکلات می‌باشند. این شرایط معمولاً به آسانی قابل درمان هستند. عمل جراحی روی بینی می‌تواند تفاوت‌های بسیار زیادی را در توانایی تنفسی فرد ایجاد کند.
آیا مشکلات تنفسی با عمل رینوپلاستی قابل درمان است ؟
تنفس با دهان باز بدترین چیزی که می‌تواند در بیمارانی که برای رینوپلاستی مراجعه می‌کنند وجود داشته باشد. نه تنها این افراد غالباً از ظاهر بینی خود گلایه دارند، بلکه یک تست بینی احتمالاً نشان خواهد داد که بینی این افراد ساده‌ترین کارایی خود را نیز ندارد: تنفس.یک شخص سالم در هنگام استراحت، خواب یا تحرک عمدتاً از بینی خود تنفس می‌کند. در حین تمرینات پرفشار ورزشی، شما از طریق بینی و دهان خود نفس می‌کشید تا اکسیژن بیشتری به بدن برسانید. ولی تنفس صرفاً از طریق دهان اصلاً خوب نیست.در میان ساختارهای آناتومی که یک جراح بینی در حین آزمایش پیش از رینوپلاستی چک می‌کند، سپتوم نیز وجود دارد، دیواره‌ای نازک و عمودی از غضروف که دو پره بینی را از هم جدا می‌کند. اگر سپتوم کج یا به سمت یکی از پره‌های بینی متمایل باشد، می‌تواند مسیر هوا را مسدود کرده و باعث تنفس با دهان باز شود.عمل جراحی سپتوپلاستی، سپتوم را به موقعیت مناسب خود بازگردانده و مسیر هوایی را باز می‌کند. هنگانی که سپتوپلاستی و رینوپلاستی بصورت همزمان انجام شود، به این عمل سپتورینوپلاستی گفته می‌شود.در بالای بینی سه مجموعه برآمدگی استخوانی وجود دارد، به نام توربینیت، که با پوستی منحصر بفرد پوشیده شده‌اند و بالای آن غشای مخاطی قرار دارد. این توربینیت‌ها هوای ورودی به بدن را در مسیر حرکت به سمت شش‌ها فیلتر کرده و گرما و رطوبت آن را تنظیم می‌کنند. هنگامی سینوس‌ها تخلیه شده وتوربینیت‌ها متورم شوند، بیمار دچار کیپ شدگی بینی شده و مجدداً از طریق دهان نفس می‌کشد.پوست توربینیت‌ها منحصر بفرد بوده و در هیچ جای دیگری از بدن یافت نمی‌شود. این پوست بخصوص توانایی این را دارد که به دفعات مکرر بیشتر از ضخامت طبیعی خود متورم شود و به محرک‌ها واکنش نشان دهد. برای کاهش تورم توربینیت‌ها به داخل کانال هوایی، باید جراح بینی بخشی از این پوست را برداشته و آرامی بخشی از استخوان توربینیت را ببرد.
مشکلات تنفسی بعد از جراحی بینی
زاویه‌ی کوچک دریچه‌ی بینی
مشکلات تنفسی بعد از جراحی بینی معمولاً به خاطر فشرده شدن دریچه‌ی بینی و کوچک‌تر شدن زاویه‌ی آن به وجود می‌آیند. دریچه‌ی بینی فرد (هرکسی دو دریچه بینی دارد – یعنی در هر طرف بینی یک دریچه) را می‌توان به عنوان زاویه‌ای توصیف کرد که در آن، تیغه‌ی بینی (جداره‌های بینی) به سوراخ‌های بینی می‌رسند، این قسمت موردنظر حدوداً 1.5 سانتی‌متر در داخل بینی قرار دارد. اگر این زاویه بعد از جراحی کوچک‌تر شود، توانایی تنفسی بیمار کاهش خواهد یافت.این اتفاق معمولاً بعد از جراحی رفع قوز بینی به وجود می‌آید. برای امتحان کردن مشکل‌دار شدن دریچه‌ی بینی، انگشت کوچک و شستتان را روی بینی بیمار قرار دهید مانند وقتی‌که می‌خواهید آن را فشار دهید و بکشید. نقطه‌ای که او می‌خواهد دستش را قرار دهد درست جایی است که قسمت نرم برآمدگی بینی او به قسمت استخوانی آن می‌رسد (حدوداً در نیمه‌ی بالای بینی او). حالا در حالی‌که با فشار کافی پوست را گرفته‌اید، این بافت را به طرف پیشانی او حرکت دهید. اگر با بالا بردن پوست آن قسمت، بیمار می‌تواند بهتر نفس بکشد احتمال دچار مشکلی در دریچه‌ی بینی می‌باشد که البته می‌تواند آن را با جراحی برطرف کرد. این جراحی معمولاً شامل عمل برداشتن بافت یا از دیواره‌ی بینی بیمار (تیغه‌ی بینی)، از پشت گوش بیمار، یا در موارد جدی‌تر از یک گوشت بدن و سپس بازسازی دریچه‌ی بینی می‌باشد.
گرفتگی بینی
گرفتگی بینی ممکن است یا به صورت موقتی و یا مزمن بعد از جراحی بینی رینوپلاستی رخ دهد. اکثر موارد گرفتگی موقت بینی بعد از جراحی بینی به خاطر تورم طبیعی بعد از جراحی می‌باشند. در اکثر موارد تورم داخلی و خارجی بینی، ورم در طی دو هفته از بین خواهد رفت. اگرچه، برطرف شدن ورم‌های داخلی ممکن است دو ماه به طول بیانجامد. برخی از جراحان از بسته‌های پنبه‌ی بینی یا اسپلینت‌های سیلیکونی برای بعد از جراحی استفاده می‌کنند. پوسته پوسته شدن زخم‌ها در داخل بینی طبیعی است اما باعث کاهش تنفس بعد از جراحی می‌شوند.گرفتگی مزمن بینی بعد از جراحی بینی (رینوپلاستی) جای نگرانی دارد و به خاطر بسیاری از مشکلات، برخی از موارد گرفتگی بینی ممکن است به خاطر خود جراحی بینی نباشند. خوشبختانه، مشکل گرفتگی مزمن بینی و مشکلات تنفسی بلندمدت بعد از جراحی بینی بندرت اتفاق می‌افتد. آلرژی‌ها، پولیپ بینی، قرار گرفتن در معرض گرد وغبار و مشکلات سینوسی، همگی باعث بروز گرفتگی بینی می‌شوند. این مشکلات تنفسی در بینی می‌توانند توسط یک متخصص گوش، حلق و بینی مورد ارزیابی قرار بگیرند و بر اساس این ارزیابی‌ها تحت درمان قرار بگیرند.در نهایت، زخم یا تغییر زیاد در ساختار بینی بعد از جراحی ریزوپلاستی می‌تواند در بروز مشکلات تنفسی نقش داشته باشند. خوشبختانه این مشکل معمولاً کمیاب‌ترین علت مشکلات تنفسی بعد از جراحی می‌باشد.
مراقبت‌های بعد از عمل بینی برای کاهش عوارض تنفسی
- دهانه‌ی حفره‌های بینی را دو بار در روز (صبح و قبل از خواب) با پروکسیدهیدروژن 3% (H202) با استفاده از یک گوش پاک کن تمیز کنید. برای تمیز کردن خون خشک‌شده، دهانه‌ی حفره‌های بینی را با یک گوش پاک‌کن نم‌دار خیس و سپس خشک‌کنید.
- توصیه می‌کنیم که روزانه از اسپری شستشوی بینی استفاده کنید. محلول سالنکس یا هیدراسنس را در هر حفره‌ی بینی 2 بار اسپری کنید و این کار را 3 تا 4 بار در روز یا هر وقت که نیاز داشته باشید، انجام دهید. این کار به کاهش ورم بعد از عمل و بهبود بخشیدن به تنفس کمک می‌کند.
- بعد از تمیز کردن حفره‌های بینی با H202 3% به مدت 7 الی 10 روز، از پماد پلی اسپورین یا بسیتراسین در داخل حفره‌های بینی استفاده کنید. اگر بیمار نسبت به این محصولات حساسیت داشته باشد می‌تواند از وازلین استفاده کند.
نکاتی که بیمار باید بداند
- اسپلینت به مدت 7 الی 10 روز در جای خود باقی خواهد ماند. پزشک این اسپلینت را در مطب از بینی‌تان خارج می‌کند. از خیس کردن آن خودداری کنید.
- در صورت نیاز، در 24 -48 ساعت اول بعد از جراحی، باندهای جراحی (گازهای پیچیده در زیر بینی) را عوض کنید.
- توصیه می‌شود که به مدت سه روز، در هنگام خواب سرتان را بالاتر بدنتان قرار دهید (با استفاده از یک بالشت بلندتر).
- روی صورت نخوابید؛ بهتر است به مدت دو هفته به پشت بخوابید.
- در اکثر موارد، بخیه‌ها جذبی هستند بنابراین نیازی به کشیدن آنها نیست.
- ورم طبیعی بعد از جراحی ممکن است تا 4 الی 6 هفته ادامه داشته باشد. در این مورد باید صبر داشته باشید.
- بیمار ممکن است در این دوره دچار کمی درد و ناراحتی شود. در این مورد می‌تواند از تایلنول و داروهای مسکن استفاده کند.
- بیمار یک روز بعد از جراحی می‌تواند حمام کند. البته به مدت 1 هفته از قرار گرفتن مستقیم در زیر آب خودداری کنید.
- بیماران اغلب در دوره‌ی قبل و بعد از جراحی دچار اضطراب بسیار زیادی می‌شوند که این امری طبیعی می‌باشد.
بعد از عمل از چه‌کارهایی باید اجتناب شود؟
- از عطسه کردن از طریق بینی خودداری کنید، سعی کنید از راه دهان عطسه کنید.
- از دمیدن هوا در بینی (فین کردن) برای 4 هفته خودداری کنید، توصیه می‌شود این کار را به آرامی انجام دهید.
- از خراشیدن پوسته‌های زخم خودداری کنید. این کار می‌تواند باعث زخم شدن پوست شود.
- از خم شدن زیاد یا بلند کردن اجسام سنگین به مدت یک هفته، خودداری کنید. این کار، علاوه بر بیشتر شدن تورم می‌تواند باعث بالا رفتن فشارخون و خونریزی بینی بیمار شود.
- سیگار کشیدن، خصوصاً در طول زمان بهبودی ممنوع است زیرا ممکن است روند بهبودی را طولانی‌تر کند.
- از مصرف داروهای گیاهی یا سنتی خودداری کنید، مگر آنکه مورد تائید پزشکتان باشد.
- از مصرف داروهایی مانند آسپرین، ادویل و یا پروفن پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث شدیدتر شدن تورم شوند.
- برای بیش از 4 هفته بعد از جراحی، از انجام ورزش و تمرینات بدنی اجتناب کنید. مگر آنکه پزشکتان را در جریان قرار دهید.
- به مدت 12 ماه، مراقب باشید که زخم‌هایتان در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند و می‌توانید از کرم ضد آفتاب با SPF45 استفاده کنید.
- به مدت 4 تا 6 هفته از عینک طبی یا آفتابی استفاده نکنید. در صورت نیاز عینک را باید تا نزدیک پیشانی خود قرا دهید.
- از رفتن به سونا پرهیز کنید. توصیه می‌شود برای 2 الی 4 هفته بعد از جراحی، از دستگاه‌های بخور سرد یا گرم در کنار تخت خوابتان استفاده کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
- اگر بیمار دچار راش پوستی، تب و لرز مداوم، با عرق کردن شود.
- اگر بیمار متوجه بوی نامطبوع یا ترشح زردرنگی از محل برش‌ها شود.
- اگر بیمار دچار درد زیادی در بینی یا گلو شود که با تایلنول قابل کنترل نباشد.
- اگر بیمار دچار خونریزی مداوم باشد که بعد از 20 دقیقه یا با اعمال فشار قطع نشود.
- استفراغ مکرر و ناتوانی در نوشیدن مایعات برای بیش از 4 ساعت
- کوتاه شدن تنفس، درد سینه، ضعف یا بی‌حس شدن صورت یا اندام‌های دیگر
نقش جراح در کاهش مشکلات تنفسی قبل و بعد از عمل بینی
انتخاب جراح بینی مناسب در تضمین این که رینوپلاستی انجام گرفته بر روی شما به اندازه کافی مشکلات تنفسی شما را برظرف کرده، ظاهری جذاب را از لحاظ زیبایی شناختی برای شما ایجاد کرده و نیازی به انجام رینوپلاستی ثانویه (عمل ترمیمی)در آینده نخواهد بود، بسیار مهم است یک جراح پلاستیک مجرب صورت که در جراحی پلاستیک باز ساختی تخصص داشته باشد، همچون دکتر جعفری پور، می‌تواند به بیماران نتایجی بسیار بهتر از همکارانی که در این زمینه تخصص کافی ندارند، ارائه دهد.
اگر موارد خاصی وجود دارد که می‌خواهید با پزشکتان در میان بگذارید، می‌توانید در جلسه مشاوره این کار را انجام دهید. همچنین، از شما خواسته می‌شود تا چند جلسه بعد از رینوپلاستی نیز ویزیت شوید، پس حتماً سعی کنید پزشک خود را در جریان پروسه بهبودی و وضعیت خود قرار دهید. با این کار پزشک از میزان بهبودی و روند آن اطمینان حاصل می‌کند و در صورت لزوم اگر مسئله خاصی پیشامد کند می‌تواند توصیه‌هایی برای برطرف شدن آنها به شما بکند.با این اطلاعات الان شما آماده‌اید تا درباره انجام عمل بینی که همیشه می‌خواستید تصمیم خود را بگیرید. اکنون اطلاعات بهتری در مورد مواردی که باید از آنها پرهیز کنید تا بینی جدیدتان سالم و زیبا بماند در اختیار دارید.
"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."