گرفتگی و انسداد بینی یکی از عوارض بعد از عمل جراحی زیبایی

گرفتگی وانسداد بینی بعد از جراحی زیبایی بینی، یک مشکل بسیار جدی است. در این حالت ممکن است حتی با وجود عالی بودن نتایج ظاهری عمل، بیمار تا حدود زیادی از نتایج کلی عمل خود ناراضی باشد. انسداد بینی در بلندمدت بر کیفیت زندگی بیمار اثر منفی می‌گذارد و همچنین با ایجاد اختلال در عملکرد فیزیولوژیکی بینی موجب بروز اختلالات تنفسی در خواب می‌شود. این مقاله با توجه ویژه به وضعیت دریچه‌ی بینی به بررسی علت، تشخیص و درمان گرفتگی بینی و انسداد بینی بعد از جراحی زیبایی بینی می‌پردازد.

علت بروز مشکل انسداد بینی بعد از رینوپلاستی

کیپ شدن بینی بعد از جراحی بینی می‌تواند بر اثر ترکیبی از عوامل مختلف به وجود بیاید، اما اصولا بر اثر تعامل دو فاکتور اصلی ایجاد می‌شود. این دو فاکتور عبارتند از عدم تشخیص مشکلات بینی قبل از عمل (به عنوان مثال: انحراف تیغه‌ی بینی،‌ هایپرتروفی یا بزرگی پره‌های بینی، بیماری‌های مربوط به مخاط بینی) و برداشتن بیش از حد غضروف بینی و در نتیجه کوچک شدن دریچه‌ی بینی. در اغلب موارد دو فاکتور گفته شده علت اصلی انسداد بینی بعد از جراحی زیبایی بینی می‌باشند. پولیپ بینی در پوشش داخلی بینی ایجاد شده و غالباً از محل سینوس‌های پرویزنی (غربالی شکل) نشأت می‌گیرند که به دیواره‌ی جانبی حفره‌ی بینی تخلیه می‌شوند. پولیپ‌های بینی حاوی مایع التهابی هستند ، علائم پولیپ بینی ممکن است مرتبط با آلرژی یا عفونت باشند، اما دلیل اصلی اینکه چرا تنها برخی افراد مبتلا به آن می‌شوند نامعلوم است.

معاینه فیزیکی و تشخیص گرفتگی بینی بعد از عمل بینی

تشخیص دقیق‌تر علت کیپ شدن بینی یا انسداد بینی با بررسی مستقیم بافت‌ها و اجزای پشتیبان دریچه‌ی بینی انجام می‌گیرد.

• برای معاینه‌ی بینی، پزشک ابتدا اسپکولوم بینی (وسیله ای برای معاینه ی داخل بینی) را وارد بینی می‌کند و به آرامی ‌و بدون ایجاد آسیب، به قسمتهای مختلف فشار وارد می‌کند تا آن‌ها را بسنجد.
• افتادگی در دریچه‌ی داخلی بینی معمولا براین اساس انجام می‌شود که در داخل بینی  فشار منفی (فشار رو به بیرون) ایجاد می‌شود و از این طریق پزشک افتادگی حاشیه دم غضروف جانبی فوقانی و وسط آمدن آن را شناسایی می‌کند. ظاهر بینی این بیماران معمولا به شکلی است که گویی کسی بینی آن‌ها را از دو طرف گرفته است و دیواره‌های کناری بینی آن‌ها به سمت داخل تو رفته است.
• افتادگی خارجی دریچه‌ی بینی بر اساس مشاهده ی شکل نوک بینی و سوراخ‌های بینی انجام می‌شود. پزشک نوک بینی و  سوراخ‌های بینی برای تشخیص این که پره‌های بینی دچار افتادگی شده اند یا خیر، بررسی می‌کند. . در این حالت ممکن است افتادگی پره‌ی بینی موجب انسداد خفیف یا شدید بینی شده باشد.
• در قدم بعدی پزشک مانور کاتل (cottle) را انجام می‌دهد. در این مانور پزشک از یک کورت (curette وسیله ای مانند قاشق خالی که از آن برای برداشتن نمونه یا ضایعه استفاده می‌شود) استفاده می‌کند و آن را داخل بینی قرار می‌دهد تا به صورت دستی از از دریچه داخلی یا خارجی بینی پشتیبانی کند (دریچه را باز کند). ممکن است در حین قرار دادن کورت در بینی با برطرف کردن افتادگی دریچه داخلی یا ثابت کردن دریچه‌ی خارجی، راه هوایی بیمار به طور چشمگیری بهبود یابد که در این صورت تشخیص پزشک تایید و قطعی می‌شود.
• اخیرا روشی هدفمند به نام راینومانومتری آکوستیک ابداع شده که در آن می‌توان سطح مقطع‌های داخلی بینی را شناسایی کرد.
• روش راینومانومتری آکوستیک بر اساس آنالیز امواج صوتی بازتاب شده از جرم بینی عمل می‌کند. این روش بر اساس فاصله هر یک از مقاطع بینی با نوک بینی، تخمینی از تنگی سطح مقطعی در داخل بینی ارائه می‌شود.  این آنالیز از تنگی بینی را همچنین می‌توان قبل و بعد از استفاده از داروهای ضداحتقان به کار برد.
• با انجام این کار می‌توان بین انسداد ساختاری بینی وعلائم گرفتگی بینیبه علت کیپ شدن مخاطی بینی تمایز قائل شد و این دو را از یکدیگر تشخیص داد.  اخیرا استادندارهای آنالیز نتایج این تست بر اساس سن، نژاد و جنسیت بیمار نیز منتشر شده است.

درمان انسداد بینی

درمان انسداد بینی بعد از جراحی زیبایی بینی، رویه مشخص و ثابتی ندارد. تصمیم‌گیری در این مورد که درمان با روش‌های طبی (مانند دارودرمانی) یا جراحی انجام شود به شدت کیپ شدن بینی و علائم بیمار و همچنین خواست خود بیمار برای بهبود توانایی نفس کشیدن با بینی، بستگی دارد.

یک داروی بدون نسخه ضد گرفتگی بینی استفاده کنید

داروهای ضد گرفتگی بینی را می‌توان از داروخانه محلی خود خریداری کرد. این داروها در چندین نوع مختلف وجود دارد:

• اسپری‌های ضد گرفتگی مانند ناپازولین (پریوین)، اکسیمتازولین (آفرین، دریستان، دورامیست)،

و فنیل فرین (نئو-سینفرین، سینکس، رینال).

• فرم قرص، از جمله فنیل فرین (لوزونال، سودافد PE، سودوژست PE) و شبه افدرین (سودافد،سودوژست).
• اسپری ضد گرفتگی بینی را بیش از سه روز استفاده نکنید، زیرا ممکن است علائم را بدتر کند. علاوه بر این، بیش از هفت روز از داروهای ضد انسداد خوراکی بدون تجویز پزشک خود مصرف نکنید. تمام دستورالعمل‌های روی داروهای ضد انسداد بدون نسخه را دنبال کنید.

اگر فشار خون بالا، گلوکوم، پروستات، دیابت، مشکلات تیروئید، و بیماری قلبی دارید یا باردار هستید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.

به صورت عمودی باشید

استفاده از بالش برای بالا نگه داشتن سر در طول شب، و یا مقاومت در برابر وسوسه افقی خوابیدن، می‌تواند باعث کاهش انسداد و بهبود تنفس شود. این کار به تنفس کمک خواهد کرد و شما را راحت‌تر می‌کند.

سینوس‌های خود را ماساژ دهید

انسداد بینی را به روش قدیمی - بدون هیچ دارو یا محرک، فقط با انگشتان دست خود برطرف کنید. ماساژ دادن خود آسان و موثر است. در اینجا سه ماساژی که می‌توانید در خانه، در محل کار یا در عموم انجام دهید، مطرح شده است.

• هر دو انگشت اشاره را در دو طرف حفره چشم، درست بالای بینی، اما زیر ابرو قرار دهید. به شکل حلقه‌های رو به بیرون، ماساژ دادن سینوس‌ها را در اطراف بینی و با انگشتان خود شروع کنید. این کار را برای 20 تا 30 ثانیه انجام دهید.
• انگشتان هر دو دست را درست زیر چشمانتان قرار دهید. دوباره با استفاده از حلقه‌های رو به بیرون، سینوس‌ها را با استفاده از انگشتان خود در اطراف چشم‌ها ماساژ دهید. این کار را برای 20 تا 30 ثانیه انجام دهید.
• در نهایت، انگشت شست خود را بر روی استخوان هر دو گونه قرار دهید. با استفاده از انگشت شست خود در دایره‌های رو به بیرون استخوان گونه را ماساژ دهید. این کار را برای 20 تا 30 ثانیه انجام دهید. ماساژ را مجددا تکرار کنید یا تا زمانی که سینوس‌های شما به اندازه کافی تسکین پیدا کنند.

از کمپرس گرم روی صورت استفاده کنید

یک حوله تمیز را در آب گرم بخیسانید و آن را بچلانید تا حوله مرطوب باشد، اما پر از آب نباشد. بنشینید و حوله را چند دقیقه روی صورت خود بگذارید. کمپرس گرم می‌تواند به کاهش ناراحتی و باز کردن راه‌های بینی کمک کند.

• اگر نمی‌خواهید از یک حوله خیس استفاده کنید، سعی کنید یک بطری آب گرم را روی سینوس‌ها قرار دهید. یک بطری آب را با آب گرم و نه آب داغ پر کنید. آن را در حوله‌ای قرار دهید و آن را روی بینی، گونه‌ها و پیشانی قرار دهید.

دستگاه بخور هوا

رطوبت (و بخار به طور کلی) به عنوان درمانی برای انسداد بینی توصیه می‌شود زیرا هوای خشک باعث تحریک غشای سینوس می‌شود و باعث می‌شود علائم بدتر شود. بنابراین، هوای مرطوب توسط بسیاری از پزشکان توصیه می‌شود.

• اگر دستگاه بخار واقعی ندارید و یا نمی خواهید خریداری کنید، می‌توانید خودتان با استفاده از وسایل معمولی در اطراف خانه یک مدل ابتدائی بسازید. آب کافی در ماهی تابه بزرگی به جوش بیاورید، از روی حرارت بردارید و آب گرم را در یک قسمت ایمن اتاق قرار دهید. بخار آب حاصل از آن، اتاق را مرطوب می‌کند. در صورت لزوم تکرار کنید.
• هنگام استفاده از دستگاه بخار، اندکی بخار اثر زیادی دارد. لازم نیست شرایط بیش از حد مرطوب باشد که اتاق شما تبدیل به یک جنگل استوایی شود. رطوبت کمی در هوا، که به اندازه کافی آن را مرطوب کند، تمام چیزی است که شما نیاز دارید.

محلول نمکی بینی خود را آماده کنید

آب نمک می‌تواند به عنوان محلول نمکی بی واسطه در نظر گرفته شود. یک قاشق چای خوری نمک را به یک فنجان آب اضافه کنید و برای حل شدن آن را هم بزنید. با یک قطره چشمی، چند قطره محلول نمکی را در یک سوراخ بینی بریزید، و سرتان را به عقب برگردانید. محلول را از سوراخ بینی خود بالا بکشید و در سوراخ دیگر تکرار کنید.

• اگر نمی‌خواهید خودتان محلول را بسازید، می‌توانید یک محلول نمکی را از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های دیگر خریداری کنید.

با استفاده از ظرف نتی راه‌های هوایی بینی را شستشو دهید

برای برخی از افراد، شستشوی بینی و رفع انسداد ممکن است باعث کاهش سریع علائم بدون استفاده از دارو شود. ظرف نتی با نازک کردن مخاط و خارج  کردن آن از راه هوایی بینی عمل می‌کند.

• تمام ظروف نتی مجموعه دستورالعمل‌های خود را دارند که باید دنبال شوند. با این حال به طور معمول، یک محلول شستشو از 16 اونس آب گرم (و استریل) همراه با 1 قاشق چای خوری نمک آماده می‌شود. ظرف نتی خود را با محلول نمکی پر کنید.
• سر خود را در زاویه 45 درجه قرار دهید و نوک ظرف نتی را بالای بینی خود بگیرید. محلول نمکی به یک سوراخ بینی م‌یریزد، در داخل حفره بینی شما حرکت کند و از سوراخ دیگر بینی بیرون می‌آید. اگر محلول به دهان شما برسد، فقط کافیست آن را تف کنید. با بینی خود فین کنید و روند را در طرف دیگر تکرار کنید.
• افرادی که از مشکلات شدید رنج می‌برند از شستشوی روزانه تسکین می یابند. هنگامی که علائم بهبود می‌یابند، مصرف توصیه شده سه بار در هفته است.
• مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، جوشاندن آب حداقل برای یک دقیقه (سه دقیقه در ارتفاعات بالاتر) قبل از استفاده از آن در محلول شستشوی ظرف نتی، یا خرید آب استریل از فروشگاه را توصیه می‌کنند.

جراحی اصلاح انسداد بینی یک فرآیند پزشکی است که مشکلات تنفسی را برطرف می‌کند. روش‌های رفع گرفتگی بینی ممکن است شامل سپتوپلاستی، برداشتن مخروط بینی، اصلاح شکستگی بینی یا انحراف بینی یا ترکیبی از این فرآیندها باشد. در طول درمان، پزشک برش‌های کوچکی را در داخل سوراخ‌های بینی یا روی پوست میان سوراخ‌های  بینی به نام کلوملا ایجاد می‌کند. سپس، به آرامی تیغه دچار انحراف را صاف می‌کند و / یا به صورت جراحی بافت‌های بزرگ شده بینی را برای بهبود جریان بینی بیرون می‌کشد. در صورت لزوم، او همچنین شکستگی‌های بینی را که در یک موقعیت کج بهبود یافته‌اند، اصلاح می‌کند. پس از خالی شدن راه‌های هوایی بینی‌ها، پزشک برش‌ها را می‌بندد و بینی را با گاز پانسمان می‌کند.