شکستگی بینی را چگونه تشخيص بدهيم ؟ شکستگی بینی، اغلب در استخوان یا غضروف بالای پل و گاهی در سپتوم نیز رخ می دهد. لازم به ذکر است سپتوم ساختاری است که سوراخ بینی را تقسیم می کند. از آنجا که بینی در مرکز صورت قرار دارد اگر ضربه ای به صورت وارد شود آسیب پذیرتر است. گاهی ممکن است بینی اشخاص در اثر سوانحی چون تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع، برخورد شدید با اجسام و سطوح سخت، ورزش های تماسی و پر برخورد و یا حتی نزاع و دعوا، که از شایع ترین دلایل شکستگی بینی است آسیب دیده یا بشکند. لازم به ذکر است تشخیص شکستگی بینی صرفا با مشاهده ظاهری توسط افراد امکان پذیر نیست و این تشخیص بهتر است توسط پزشک و بعد از انجام معاینات، صورت پذیرد.
علائم شکستگی بینی عبارتند از:
- آبریزش بینی
- خون دماغ شدن
- تورم صورت یا بینی
- کبودی در اطراف بینی و چشم ها
- احساس درد در هنگام دست زدن به بینی
- تغییر در شکل ظاهری بینی (کج یا خمیده شدن)
- صدای خرد شدگی و یا ترک خوردگی هنگام لمس بینی
- مشکل در هنگام نفس کشیدن از راه بینی( انگار چیزی مانع نفس کشیدن عادی می شود)
- ایجاد خراش یا بریدگی روی صورت
چه عواملی باعث ایجاد شکستگی بینی می شود؟
شکستگی بینی برای هر کسی ممکن است اتفاق بیفتد. برخی از فعالیت ها و عواملی که می توانند خطرشکستگی بینی را افزایش دهند. عبارتند از:
- مصدومیت ورزشی، انجام ورزش هایی مانند: بسکتبال، بوکس، فوتبال، هاکی، ورزش های رزمی
- شرکت در فعالیتهایی که امکان سقوط در آنها وجود دارد، مانند اسکی، اسنوبورد و دوچرخه سواری
- درگیری فیزیکی (دعوا شخصی)
- نبستن کمربند ایمنی در استفاده از وسایل نقلیه
- خشونت خانگی
گروه هایی که در معرض خطر بالاتری قرار دارند
فارغ از آسیب های ناشی از مشارکت افراد در ورزش ها و فعالیت های بدنی، کودکان و سالمندان دو گروهی هستند که بیشتر از سایر افراد در معرض خطر شکستگی هستند. سلامت استخوان یکی از نگرانی های اصلی در هر دو گروه است و افتادن نیز در بین آنها شایع است. کودکان نوپا و خردسالان در معرض خطر بیشتری برای شکستگی بینی قرار دارند، زیرا توده استخوانی بینی انها هنوز کامل شکل نگرفته است.
علائمی که در شکستگی بینی نیاز به درمان فوری پزشکی دارند
در صورت شکستگی بینی و بروز هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- بینی به شدت خونریزی می کند و متوقف نمی شود
- تخلیه مخاط از بینی
- تورم کاهش یافته اما در نفس کشیدن مشکل دارید
- بینی کج شده وشکل آن تغییر کرده است
- درد و تورم بعد از چند روز برطرف نشده باشد
- سردرد شدید وتب دارید.
- اگر مشکوک به آسیب دیدگی سر یا گردن هستید، از حرکت خودداری کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
درمان بینی شکسته شده
پزشک معمولاً با انجام معاینه می تواند شکستگی بینی را تشخیص دهد. اگر شخصی در هنگام معاینه دچار درد یا ناراحتی شود، پزشک می تواند از داروی بی حسی برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده استفاده کند. ممکن است پزشک از بیمار بخواهد که پس از کاهش تورم بعد از دو یا سه روز دوباره برای معاینه به دکتر مراجعه کند.
شکستگی بینی به طور معمول در طی چند روز بهبود می یابد اما ممکن است یک هفته یا بیشتر نیز طول بکشد تا درد و تورم به طور کامل از بین برود. اگر به نظر برسد آسیب بینی بیمار شدید است و یا همراه با سایر آسیب های صورت باشد، پزشک ممکن است دستور انجام اسکن، اشعه ایکس یا سی تی اسکن را دهد. آنها می توانند به تعیین میزان آسیب بینی و صورت کمک کنند.
ممکن است در صورت وجود شکستگی های جزئی درمان پزشکی ضروری نباشد. با این حال، ارزیابی توسط پزشک همیشه مورد نیاز است تا بتوان تشخیص داد که چه درمانی مناسب نقاط آسیب دیده است. او براساس میزان جراحات وارد شده به بینی، بهترین شیوه درمان را انتخاب می نماید.
عمل جراحی
در مشکل شکستگی بینی، دو گروه نیازمند عمل جراحی جهت درمان می باشند. دسته اول افرادی هستند که دچار صدمات متوسط تا شدید بینی شده اند و دسته دوم افرادی هستند که بعد از گذشت دو هفته از آسیب، هنوز درمان نشده اند. در این دو حالت پزشک ممکن است گزینه جراحی را انتخاب نماید. هدف ازجراحی برگرداندن استخوان بینی به جای درست خود و در صورت لزوم، تغییرداد شکل بینی به فرم صحیح آن است.
در چنین مواقعی می توان عمل سپتورینوپلاستی را انجام داد، که هم عملی جراحی جهت ترمیم بینی و همچنین یک عمل جراحی زیبایی بینی است. جراحی زیبایی بینی و سپتوپلاستی معمولاً 3 الی 10 روز بعد از آسیب دیدگی و قبل از کاهش تورم انجام نمی شود. جراحی زمانی انجام می شود که 14 روز از آسیب دیدگی بینی گذشته باشد. درد و ناراحتی ناشی از جراحی باید طی 72 ساعت بعد از عمل، شروع به کاهش کند. در بسیاری موارد، بیمار می تواند روز عمل به خانه برود. اما ممکن است به دلیل تورم و کبودی مجبور شود حدود یک هفته در خانه بماند.
روش اصلاح دستی(غیر جراحی)
چنان چه پزشک تشخیص دهد که نیازی به جراحی وجود ندارد و بیش از 2 هفته از زمان آسیب دیدگی نگذشته باشد می توان درمان را انجام داد. طی این عمل جراحی ساده، پزشک در مطب استخوانهای شکسته شده و آسیب دیده را به محل اصلی خود بازمی‌گرداند. اگر بیش از این زمان گذشته باشد، جراحت خود به خود بهبود می یابد که ممکن است منجر به بد جوش خوردن بینی گردد و پزشک جراحی رابه جای ترمیم بینی توصیه کند.
پزشک معمولا از مقداری مواد بی حسی برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده استفاده کرده و استخوان بینی را در جای صحیح آن قرار می دهد. ممکن است برای تنظیم استخوانهای شکسته و غضروف آسیب دیده از یک اسپکولوم و سایر ابزارهای پزشکی استفاده کند. پزشک چیزی مانند آتل در داخل بینی بیمارخواهد گذاشت و بیرون آن را پانسمان می کند. این کار باعث می شود که بینی در جای خود قرار بگیرد. تعدادی آنتی بیوتیک هم برای جلوگیری از عفونت تجویز خواهد شد.
هنگام بهبودی بینی شکسته، توصیه می شود از فعالیت هایی که می تواند به آن آسیب بیشتری برساند، مانند بازی و ورزشی های تماسی خودداری کنید.
خلاصه
شکستگی بینی یک صدمه شایع است که می تواند ناشی از هرگونه ضربه و وارد شدن نیرویی ناگهانی به صورت باشد. شکستگی بینی الزاما همیشه دردناک و ناراحت کننده نیست. بلکه گاهی فرد می تواند با مراقبت ساده در خانه، مانند گذاشتن یخ روی محل آسیب دیده درد را تسکین ببخشد. اگر علائم شدید باشد و بعد از چند روز بهبود نیابد باید جهت معاینه به پزشک مراجعه شود. در صورتی که بینی شکسته منجر به مشکلات تنفسی یا خونریزی شدید شود یا علائم آسیب دیدگی سر وجود داشته باشد، باید فورا به پزشک مراجعه شود.
جراحی گزینه ای است برای افرادی که پس از استراحت از ظاهر بینی خود راضی نیستند یا برای افرادی که بعد از بهبودی، همچنان دچار مشکلات تنفسی هستند.